Ik vind het leven in een stiefgezin en het zijn van "stiefmoeder" voor zover ik mezelf zo mag of kan noemen vaak te moeilijk. Denk ook vaak over hoe het zou zijn alleen verder te gaan met mijn jongens. Hartverscheurend moeilijk want deze man is de Liefde van mijn leven.

We begonnen vier jaar geleden aan onze relatie. Hij had een stiefdochter van negen, ik drie zonen van respectievelijk 15, 11 en 8 jaar. We waren dolverliefd en het was onder de omstandigheden het meest voor de hand liggend dat we in mijn huis (ik was net gescheiden) verder zouden gaan. Ik had immers een huis dat groot genoeg was om al onze kinderen in te herbergen in tegenstelling tot zijn huis. En mijn hart was groot genoeg, daar was plek genoeg voor zijn dochter. Had ik immers niet altijd al stiekem verlangd naar een meisje erbij?

Hij had me wel verteld dat hij geen "familieman" was maar ach, ik had zoveel liefde en opgedane wijsheid over de jaren vergaard aangaande het moederschap, dat zou ik hem vast wel kunnen leren. Met veel geduld en evenzoveel wijsheid. Moederschap leek mij namelijk aangeboren. Ik had niet eerder in mijn leven zo genoten dan tijdens mijn zwangerschappen. Ik floreer binnen mijn gezin. In de praktijk bleek dit echter veel moeilijker te zijn dan voorgesteld.

Waar wij voorheen met z'n vieren gezellig aan tafel tijdens het avondeten, was het ineens niet meer zo gezellig. De sfeer was gespannen heel de dag door. Mijn vriend wist niet hoe een gesprek aan te gaan met mijn jongens. Er was nagenoeg geen inlevend vermogen van zijn kant. In de praktijk hield dit in dat mijn drie jongens zich richtten op mij en mijn vriend links lieten liggen. Het was ook niet gemakkelijk en aantrekkelijk te praten met een man die een hele maaltijd doodongelukkig voor zich uit zat te kijken en ieder oogcontact vermeed.

Verder leek hij enorm jaloers. Ieder moment dat ik aandacht besteedde aan mijn jongens (of aan één van de jongens) leek hij weg te zakken in een depressie. Ik voelde me verscheurd in die dagen. Intuïtief wilde ik moeder kunnen zijn voor mijn jongens, maar er was ook de angst hem hierin tekort te doen. Dus rende ik heen en weer tussen jongens en vriend en raakte hierin mezelf of dat wat ik zelf wilde helemaal kwijt. Ik, op mijn beurt, kreeg te maken met een "vader-dochter-relatie" die ik op zijn zachtst gezegd niet begreep. Ten eerste kwamen beiden uit een heel ander milieu met eigen normen en waarden aangaande contact, communicatie, kleding, tafelmanieren enzovoort enzovoort.

Maar ook in de communicatie tussen hen beiden verliep het stroef. Later bleek dat mijn vriend zich nooit had kunnen hechten aan zijn dochter omdat hij zelf door een ongelukkige jeugd de veiligheid van huis uit niet had gekend zich te hechten. Wat het nog lastiger maakte was dat ik me erg onzeker en buitengesloten voelde als mijn vriend zich wel bezighield met zijn dochter. Zij spraken beiden "een andere taal" althans, zo voelde het voor mij. Dat uitte zich in meningsverschillen tussen mijn vriend en mij aangaande de manier waarop zij door moeder werd opgevoed. Ging zij bij ons op twaalfjarige leeftijd 's avonds nog naar buiten in tijgerprint, laag gedecolleteerd t-shirt, minirok en zware make-up, dan kon ik het niet laten hier mijn vriend op aan te spreken. Ik begreep van hen dat dit een min of meer normale gang van zaken was in hun milieu.

Hij voelde zich vaak aangevallen en weigerde concessies te doen. Ik maakte me zorgen om dit kind. Mijn kinderen werden op een andere manier grootgebracht. Mijn vriend en ik kwamen hierin niet op één lijn. Toch pikte hij natuurlijk hier en daar wel wat mee van mijn manier van omgaan met mijn kinderen. Zo heeft hij meerdere malen getracht het gesprek aan te gaan met zijn dochter. Hij die niet gewend was te spreken over gevoelens.

Moeder van stiefdochter en ex van mijn vriend was alleenstaand met zo nu en dan een vriend en hulpbehoevend op alle gebieden. Zowel fysiek als psychisch vaak in nood. Zij deelde alles, haar hele emotionele hebben en houden met haar dochter. Al snel waren moeder en dochter 'vriendinnen' en gelijken. Zo rookten zijn samen sigaretjes op de bank en bood dochter moeder een luisterend oor voor haar problemen (dochter was toen twaalf jaar. Moeder kocht zelf de sigaretten voor haar).

Ook voor dochter zelf was het erg moeilijk zich staande te houden in deze twee gezinnen. Er was haar kleine gezin waarbinnen zij samen leefde met haar moeder waarin zij zich min of meer als een volwassene kon manifesteren (zij was toen al nauwelijks te begrenzen) met een geheel eigen manier van leven en eigen regels en ons gezin met mijn vriend (haar vader) en mijn drie jongens die op een totaal andere manier werden grootgebracht. Ook haar vader veranderde (mede door de invloed van mijn gezin en mijn leefprincipes). Hij stopte met roken en drinken en veranderde als mens. Dit was voor dochter zeer confronterend (en begrijpelijk). Zoals een therapeut opmerkte: "voor haar is het bij jullie China".

Daarbij waren zij en haar vader niet goed gehecht dus ook zij had te kampen met een enorm gevoel van onveiligheid. Ik heb erg veel moeten doen om mijn jaloezie te overkomen (en nog steekt het regelmatig de kop op). Ik kwam zelf uit een gezin waar ik in de steek werd gelaten door mijn vader en moeder, broer en zus. Ik heb al jaren geen contact meer met mijn eigen familie. Ik ben een beschadigd mens. Altijd onzeker of ik wel leuk genoeg gevonden werd. En nu had ik te kampen met gevoelens van jaloezie jegens de dochter van mijn vriend omdat zij (ondanks het feit dat de relatie tussen haar en haar vader een ingewikkelde was) en haar vader een eigen wereld hadden samen. Met eigen regels en een eigen taal. Ik vond het razend moeilijk.

Toch heb ik op een gegeven moment iets op weten te bouwen, ondanks mijn eigen angsten. Echter, toen moeder in de gaten kreeg dat dochter het steeds meer naar haar zin begon te krijgen, is zij de dochter gaan beïnvloeden. Dit en de angst van dochter haar vader te verliezen (want was hij niet ineens veranderd? Waarom was hij gestopt met roken? Waarom dronk hij niet meer?) resulteerden in een ruzie met mij. Ik fungeerde hierin als bliksemafleider. Want was zij niet boos op haar vader, omdat hij haar in de steek had gelaten voor deze vrouw? Voor mij? Zij noemde mij een 'kutwijf" en besloot niet meer te komen. Deze situatie heeft ruim een jaar geduurd.

Dit jaar was voor mij een welkome adempauze. Ik moest nog steeds zien te dealen met een stiefvader die in mijn gezien allesbehalve vaderlijke trekken vertoonde maar mijn jongens leken hier vooralsnog geen last van te hebben. Zij richtten zich op mij, met al hun vragen en hun wensen en ik had geleerd mij volledig, zonder schuldgevoel op hen te richten. Of mijn vriend dit nu lastig vond of niet. Wel was ik begripvol als hij vertelde van zijn jeugd (ook traumatisch) en moedigde ik zijn therapie gericht op het herstellen van de band met zijn dochter aan. Hieruit zou namelijk ook een beter contact kunnen voortvloeien met mijn zonen. Ik ben zelf ook in therapie gegaan. Ik leed immers ook aan onzekerheid en jaloezie?

Na anderhalf jaar is mijn vriend zelf het contact weer gaan opzoeken met zijn dochter. Ik vond dit lastig want er was in eerste instantie besloten dat zij altijd welkom was bij ons thuis, mits zij accepteerde dat vader verder was gegaan met mij. Nu ging hij buiten mij om het contact weer herstellen. Voelde ik me wederom buitengesloten. (Kinderlijke gevoelens maar heel reëel voor mij.) Ik vond het vooruitzicht ook opnieuw bedreigend. Dit meisje (ondertussen uitgegroeid tot en dame van veertien met naaldhakken, geëpileerde wenkbrauwen, vriend van twintig jaar en een geheel eigen kijk op de wereld en dito normen en waarden) zou opnieuw binnen mijn gezin komen. Hoe te reageren?

Ik heb haar hartelijk verwelkomd omdat ik vind dat je dat als volwassene moet doen. Hoeveel zeer het heeft gedaan dat ik al die moeite heb gedaan mijn eigen pijnlijke stukken van mijn jeugd te hebben moeten overwinnen, de pijn om de ruzie waarin zij mij allemaal dingen heeft verweten (ik vind het hier vreselijk, ik vind stiefmoeder een kutwijf, ik haat de regels hier etc. etc.), waarin wij als gezin (ook mijn jongens) een behoorlijke optater hebben gekregen, dat heb ik haar niet verteld. Zij zou het niet begrijpen. Gezien haar leeftijd maar ook zeker gezien haar eigen achtergrond waarin het niet de gewoonte is dingen uit te praten. Stiefmoeder ben ik niet meer. Ik ben hoogstens "de vriendin van".

En nu? Nu zitten mijn vriend en ik beiden in afzonderlijke therapieën om te groeien als mens. Ik om mijn onzekerheden en mijn jaloezie te overwinnen, hij om zich nog beter te durven hechten aan dochterlief en om iets te leren opbouwen met mijn jongens. Het idee van een "gezellig, liefdevol stiefgezin" heb ik helemaal los moeten laten. Het is keihard werken en jezelf op alle mogelijke manieren tegenkomen. Je eigen pijn, je eigen onzekerheden. Een boel onrust al met al. Ik heb het gevoel dat ik in de laatste vijf jaar tien jaar ouder ben geworden. Of het ons gaat lukken? Ik weet het niet. Wij hebben veel dingen tegen. We houden van elkaar maar we hebben ook onze eigen beschadigingen uit onze jeugd meegenomen de relatie in. Buiten dit hebben we een heel andere achtergrond en hele andere normen en waarden. Ik vind mijn leven er zeker niet gemakkelijker op geworden. Echter ... ik heb wel de liefde van mijn leven ontmoet... Tegen een heel hoge prijs, dat wel.....